Hsp als kanarie in de koolmijn
Als hoogsensitief persoon (HSP) is de kans groot dat je intuïtief situaties of relaties met andere personen aanvoelt. Vlugger dan anderen merk je dat er iets niet helemaal klopt. Je merkte bv dat de context waarin je werkte niet ok was en je had de behoefte om “aan de alarmbel te trekken” en anderen hiervoor te waarschuwen. Als je een leidinggevende had, die openstond voor wat je te zeggen had en de moed had iets met de gegevens te doen, was dit geweldig!
Het zal echter ook wel vaak gebeurd zijn dat je niet geloofd werd: want “waar is het bewijs” en “zie je geen spoken”, “ben je niet gewoon wat hypergevoelig” of “tja, zonder bewijs kunnen we niets doen”. Met vele frustraties tot gevolg. Tot op een bepaald moment dat de situatie écht niet ok bleek te zijn en ook de andere collega’s, leidinggevende(n) die het nu ook zien en ervaren… Ondertussen was er al wel heel wat ‘schade’ berokkend of was jij misschien al uit gevallen, vertrokken, ziek, of …?
Dat bedoelt men met het feit dat vele HSP’ers fungeren als een kanarie in de koolmijn, dat zij als eerste merken dat de omgeving nefast is: Vroeger in de koolmijnen, nam men wel eens een kanarie mee in een kooi, en als die neerviel of bezweek, wist men dat de omgeving echt heel slecht was en dat men zich best zo snel mogelijk ook uit de voeten kon maken.
Hoe komt dit nu? Dat we sneller dan anderen een situatie kunnen scannen en dan als het ware als een alarmbel, kanarie in de koolmijn en zelfs als wandelende leugendetector fungeren? De 2 belangrijkste kenmerken van hoogsensitiviteit zijn sensorische sensitiviteit en diepgaande informatieverwerking (cfr Elke Van Hoof):
– Sensorische sensitiviteit: extra gevoelig zijn voor allerlei zintuiglijke prikkels: er komen ongefilterd* en meer prikkels binnen via al jouw zintuigen met uiteraard zowel voordelen als nadelen tot gevolg…
Hierdoor zullen we veel sneller subtiliteiten en details opmerken bij zowel personen, situaties, details in lichaamstaal …We zijn erg opmerkzaam en alert en we hebben een sterk(er) observatievermogen. We fungeren als een soort menselijke scanner in feite. We kunnen ook sneller doorhebben als iemand bv liegt doordat we o.a. verbanden kunnen leggen tussen analoge en digitale taal (bv gesproken en lichaamstaal die niet overeenkomen).
Positief hierbij is ook dat we extra intens kunnen genieten van muziek, natuur, creativiteit en verbeelding, eten, …
(*ongefilterd: een hsp’er heeft biologisch gezien een minder goed werkende filter in de hersenen, die belangrijke van minder belangrijke prikkels filtert en structureert)
– Diepgaande informatieverwerking: diep nadenken over alles wat ‘binnenkomt’ en creatief oplossingen willen bedenken, verbanden leggen, een sterk reflectievermogen, rijke verbeelding hebben, (meer) tijd nodig hebben om de prikkels te verwerken,….
Uiteraard heeft dit alles zowel voordelen als nadelen, maar feit is wel dat een HSP’er erg opmerkzaam is en snel doorheeft wanneer de situatie wel of niet te vertrouwen is.
Maar, wat doe je hiermee?
Het kan best zijn dat het niet altijd in dank wordt afgenomen dat je als een soort van klokkenluider aan de alarmbel gaat hangen. Het kan zelfs erg frustreren als je niet gehoord of geloofd wordt. Ik heb geleerd dat geduld en tijd nodig is en dat anderen mettertijd deze zaken ook wel zullen inzien. Als je een erg begripvolle leidinggevende hebt, kan je altijd de dialoog aangaan. Leren om verbindend te communiceren tijdens een coachingtraject kan zeker al helpend zijn.
Wat hierbij voor een HSP extra belangrijk is, is dat je wel eigen verantwoordelijkheid kan opnemen om je eigen (werk)context te kneden. Wat heb jij nodig om overeind te blijven? Welke werkomgeving past bij je? Hoe kan je zorgen dat je ‘als kanarie’ niet neervalt? Het kneden van je eigen werkcontext, maar ook thuis bv is erg belangrijk en is een vorm van zelfzorg en preventie om staande te blijven als HSP’er.
Men spreekt ook wel over differentiële susceptibiliteit: als je als hsp’er een positieve omgeving kan creeëren, dan zal je als HSP’er echt floreren, uitblinken en zelfs beter dan gemiddeld ‘presteren’ en zal je je ook gelukkiger voelen.
Echter in een negatieve omgeving, zal je als HSP’er vaak de eerste zijn die uitvalt als er geen reactie komt op jouw signalen.
Het is daarom zo belangrijk om je (werk)omgeving af te stemmen op jouw noden en dat is voor iedereen anders. Ook elke HSP’er is anders. Over de verschillen in hsp’ers vertel ik graag meer in mijn blog.
Vandaar het grote belang en de extra meerwaarde voor een HSP om loopbaanbegeleiding te volgen!
Welkom voor een loopbaancoachingtraject op maat van jouw hoogsensitiviteit!
